مروری بر بررسی های پژوهشگران،
نیترات سیب زمینی ها در حد مجاز است؟
مطب نما: پژوهشگران سازمان آموزش، تحقیقات و ترویج كشاورزی با بررسی وضعیت آلودگی نیترات سیب زمینی مراكز اصلی تولید و باز میدان مركزی میوه و تره بار تهران، عنوان كردند كه میزان نیترات سیب زمینی های تولیدی كشور در محدوده میانگین جهانی قرار دارد و ۳۰ درصد از نمونه های بررسی شده، از حد مجاز برخی كشورهای اروپایی بالاتر است.
به گزارش مطب نما به نقل از ایسنا، حدود ۸۰ درصد از جو كره زمین از «نیتروژن» تشكیل شده و تمام موجودات زنده برای ادامه حیات به آن احتیاج دارند. ولی گیاهان و جانوران بطور مستقیم قادر به استفاده از نیتروژن نیستند. گیاهان با كمك باكتری های موجود در خاك، نیتروژن را به شكل «نیترات» جذب می كنند. میزان نیتروژن در بیشتر خاك های ایران، كم است برای همین مصرف كودهای نیتروژن در كشت محصولات زراعی مثل سیب زمینی سفارش می شود.
نیترات در گیاهان بطور طبیعی در ساقه و برگ ذخیره می شود. ولی در صورتیكه كود نیترات در زمان مناسب استفاده نشود، نیترات در میوه گیاه تجمع می كند. گیاهانی مثل سیب زمینی، بادمجان، گوجه فرنگی، گندم، برنج، كاهو، انواع كلم و… نیترات بیشتری در خود ذخیره می كنند. عواملی مانند محیط، دوره نوری و حرارت، PH، شدت نور، مقدار آب محیط، مقدار و نوع كود مصرفی و.... باز بر میزان تجمع نیترات در گیاه، مؤثر هستند.
تجمع نیترات بطور معمول برای گیاه مشكلی ایجاد نمی كند اما برای انسان و حیواناتی كه از سبزی ها و گیاهان حاوی مقادیر بالای نیترات تغذیه می كنند، عوارضی مثل نوعی كم خونی (مت هموگلوبینمیا) و سرطان های گوارشی به وجود می آورد.
در مورد آلودگی محصولات غذایی ایران با نیترات، اطلاعات كمی وجود دارد. بنا بر این دكتر مژگان یگانه و دكتر كامبیز بازرگان؛ اساتید سازمان آموزش، تحقیقات و ترویج كشاورزی، به همراه همكارانشان وضعیت آلودگی نیترات را در محصول سیب زمینی مراكز اصلی تولید و باز میدان مركزی میوه و تره بار تهران، مورد بررسی قرار دادند.
به منظور تعیین وضعیت نیترات در سیب زمینی های مصرفی، در طول مدت یك سال، هر هفته نمونه هایی بطور مستقیم از میدان مركزی میوه و تره بار شهر تهران تهیه شد و اطلاعات آنها (مبدأ تولید، تازه یا انباری بودن و رقم) بوسیله پرسش نامه هایی جمع آوری شد.
همین طور به منظور تعیین وضعیت نیترات در سیب زمینی های تولیدی، از مزارعی كه در مناطق عمده تولید سیب زمینی وجود داشتند، باز نمونه برداری انجام شد. نمونه برداری در ۹ استان اصفهان، چهار محال بختیاری، همدان، آذربایجان شرقی، اردبیل، تهران، كرمان (جیرفت و كهنوج)، خوزستان (دزفول) و فارس انجام گرفت.
میانگین جهانی میزان نیترات در سیب زمینی، بین ۱۰.۲ تا ۵۲۴ میلی گرم در هر كیلوگرم وزن سیب زمینی است. نتایج این پژوهش نشان داد كه محتوای نیترات در سیب زمینی های تولیدی كشور باز در محدوده ی جهانی قرار دارد.
حد مجاز نیترات در بعضی كشورهای اروپایی ۲۰۰ میلی گرم بر كیلوگرم عنوان شده است. برمبنای نتایج این تحقیق، ۳۰ درصد از نمونه های بررسی شده از این حد مجاز بالاتر هستند.
در بررسی های داخلی حد مجاز نیترات در سیب زمینی متفاوت و گاهی متناقض هستند، به همین خاطر پژوهشگران این تحقیق حد مجاز ۲۴۶ میلی گرم بر كیلوگرم را برای ایران پیشنهاد كردند. بر همین مبنا مشخص شد كه غلظت نیترات ۲۰ درصد از نمونه ها، بیش از اندازه مجاز است.
در این پژوهش مشخص شد كه سیب زمینی های مناطق مختلف، آلودگی نیترات متفاوتی دارند و بیشترین درصد سیب زمینی آلوده، متعلق به مزارع «جیرفت» با ۵۰ درصد نمونه بالای ۲۰۰ میلی گرم نیترات (بر حسب وزن سیب زمینی) است.
همین طور میانگین غلظت نیترات در سیب زمینی های برداشت شده در بهار و تابستان، نسبت به پاییز و زمستان بیشتر بود. می توان نتیجه گرفت كه فصل برداشت باز می تواند بر میزان نیترات سیب زمینی ها، مؤثر باشد.
پژوهشگران این تحقیق پیشنهاد كردند كه برای یافتن دلیلهای تجمع نیترات در سیب زمینی و راه های كاهش آن، در مناطقی كه احتمال آلودگی با نیترات بیشتر است، مطالعات بیشتری انجام گیرد.
نتایج این پژوهش در فصل نامه «پژوهش های خاك» وابسته به مؤسسه تحقیقات خاك و آب، به چاپ رسیده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب