در یك مطالعه عنوان شد
پسماندها، خاك مناطق جنگلی را با فلزات سنگین آلوده می كنند
به گزارش مطب نما نتایج یک مطالعه نشان داد که میزان فلزات سنگین در خاک یک منطقه جنگلی در شمال کشور، بیشتر از حد استاندار است و منشا این آلودگی شیرابه حاصل از دفن پسماند در این منطقه است.
به گزارش مطب نما به نقل از ایسنا، «فلزات سنگین» به صورت طبیعی در سطوح مختلف زمین و آب ها وجود دارند، ولی اگر میزان این فلزات بیشتر از میزان طبیعی شود، با عنایت به ثبات شیمیایی، تجزیه پذیری ضعیف و داشتن قدرت تجمع زیستی، در بدن موجودات زنده تبدیل به آلاینده های مضر می شوند.
خاک های جنگلی به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر روی گیاهان و جانوران این اکوسیستم تأثیر می گذارند. افزایش جمعیت و به تبع آن تولید پسماندهای زائد شهری و دفن غیراصولی این پسماندها در محیط های جنگلی، نگرانی های را در مورد تجمع فلزات سنگین در خاک های جنگلی افزایش داده است.
با توجه به این که دفن غیراصولی پسماند زاید شهری بر روی کیفیت خاک، درختان و در نهایت سلامت انسان و جانوران اثرگذار است، پژوهشگران میزان تجمع فلزات سنگین را بعنوان یکی از آلاینده های مهم ناشی از فعالیتهای انسانی در خاک منطقه جنگلی «انجیل سی» بابل، بررسی کردند.
برای انجام این مطالعه؛ محمد رحمانی؛ پژوهشگر گروه علوم محیط زیست دانشگاه مازندران، طاهره آذری؛ پژوهشگر گروه علوم زمین دانشگاه شیراز و ساره ملاآقاجانزاده؛ گروه آبخیزداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، مشارکت داشتند.
این محدوده جنگلی ۸۵ هکتار است و روزانه ۳۰۰ تن از زباله های شهرهای بابل، امیرکلا، گتاب، گلوگاه، مرزیکلا و زرگر محله به آن جا حمل می شود.
به منظور انجام این تحقیق، پژوهشگران با بررسی ۴۰ نمونه خاک برداشته شده از این منطقه، میزان آلودگی خاک به فلزات سنگین مثل آهن، جیوه، نقره، آرسنیک، کروم، منگنز، کبالت، مس، مولبیدن، نیکل، روی، قلع و تنگستن ارزیابی کردند. همینطور با استفاده از «شاخص غنی شدگی زمین» یا «زمین انباشت»(Igeo) منشاء آلاینده ها مشخص شد. با استفاده از این شاخص، تجمع فلزات سنگین در نمونه های خاک نسبت به مقدار آنها در پوسته زمین مقایسه می شود و منشا انسانی یا طبیعی آنها مشخص می شود.
این بررسی ها نشان داد که منشاء آلاینده های موجود در این منطقه در خیلی از مناطق نمونه برداری عامل انسانی یعنی پسماند و شیرابه های ناشی از آن است و الگوی پراکنش این آلاینده نشان داده است که در ایستگاه های نزدیک به منطقه تجمع شیرابه ها، این آلودگی شدیدتر است.
یافته های پژوهشگران درباره میزان آلودگی خاک این منطقه جنگلی، حاکی از این بود که میزان غلظت همه فلزات سنگین به جز عناصر مس، مولبیدن، نیکل و قلع، بیش از اندازه مجاز تعیین شده توسط منابع استاندارد جهانی محیط زیست است.
پژوهشگران این مطالعه با عنایت به نتایج به دست آمده، می گویند: یکی از اقدامات لازم الاجرا برای پیشگیری از گسترش بیشتر آلودگی در منطقه، راه اندازی یک کانال زهکشی در بخش های بالادست مرکز دفن و انتقال شیرابه به محل مناسب جهت جمع آوری و تصفیه است. همینطور با راه اندازی عایق های پوششی در منطقه می توان از نفوذ شیرابه به آب های زیرزمینی جلوگیری کرد. از راه متراکم نمودن قسمت جنوب شرقی مرکز دفن(بدون پوشش) با استفاده از رس یا سیمان پرتلند می توان نفوذ باران و گسترش بیشتر آلودگی را کنترل کرد.
این محققان معتقدند؛ با عنایت به جذب بالای بین ۲ تا ۴۰ برابری فلزات سنگین توسط گونه های درختی، این آلاینده ها می تواند باعث از بین رفتن و ضعف گونه های گیاهی منطقه شوند. بنابراین باید از گونه های مقاوم و یا گونه هایی با قدرت جذب بالای فلزات سنگین در این منطقه و اطراف آن استفاده نمود. همینطور با عنایت به میزان آلودگی موجود در این منطقه، لازم است آب آشامیدنی مکان های پایین دست محل دفن پسماند، از شبکه لوله کشی شهری تامین گردد و به هیچ عنوان از چاه های آب زیرزمینی موجود در این مناطق استفاده نشود.
یافته های این مطالعه به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «اثرات آلودگی فلزات سنگین ناشی از شیرابه پسماند بر خاک جنگلی منطقه انجیل سی بابل» در فصل نامه تحقیقات جغرافیایی، انتشار یافته است.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب