در یك مطالعه بررسی شد
عوامل موثر در افزایش پدیده قاچاق در مناطق مرزی
مطب نما: نتایج یک مطالعه درباب عوامل موثر بر قاچاق کالا در مناطق مرزی شهرستان سراوان نشان داد که روستاهای این منطقه از نظر ساختارهای توسعه اقتصادی، اجتماعی، امنیتی و زیست محیطی، شرایط بسیار نامناسبی دارند و شاخص اقتصادی موثرترین عامل در معضل قاچاق است.
به گزارش مطب نما به نقل از ایسنا، قاچاق کالا، یکی از مولفه های مهم فساد اقتصادیست. این پدیده به نظام اقتصادی کشورها لطمه می رساند و امکان برنامه ریزی بلندمدت را از بین می برد.
کشور ایران در حدود هشت هزار و ۷۳۱ کیلومتر مرز مشترک آبی- خاکی با همسایه های خود دارد. از دید قومی، دراین مناطق قومیت های مختلفی از بلوچ و عرب تا کرد و ترک و ترکمن که بیشتر پیرو مذهب تسنن هستند و تمایز مذهبی با اکثریت مردم کشور دارند، زندگی می کنند. شرایط مختلف سبب شده جامعه مرزنشین با مشکلات بسیاری دست به گریبان باشند. فقر و محرومیت حدودا در تمامی نواحی مرزی عمومیت دارد. مشکلات مختلف سبب شده که قسمتی از جمعیت مرزنشین در کوشش برای زنده ماندن و بمنظور امرار معاش به مهاجرت دست زده و یا به کارهای غیر قانونی و قاچاق روی آورند.
شهرستان سراوان در استان سیستان و بلوچستان از مناطق مرزی حساس و راهبردی کشور است که طبیعتی منزوی و غیر حاصل خیز دارد و به سبب فقدان رفاه و نبود انگیزه های لازم جهت زندگی، نرخ بالای بیکاری، عدم وجود واحدهای صنعتی و خشکسالی طولانی مدت دارای اقتصاد بسیار ضعیفی است. این شهرستان باتوجه به موقعیت جغرافیای بطور مستقیم و غیر مستقیم تحت تاثیر قاچاق کالا است.
با توجه به اهمیت مسئله قاچاق و موقعیت مهم شهرستان سراوان؛ پژوهشگران جغرافیا و آمایش سرزمین، با انجام مطالعه ای عوامل موثر بر قاچاق کالا را در این شهرستان بررسی کردند.
به منظور انجام این پژوهش ۳۶۱ نفر از ساکنین هشت روستای مرزی (کلاتک، کشتگان، حق آباد، مورتی، اسکان، کوپک، جکان و پرکن) در شهرستان سراوان بوسیله پرسش نامه در مطالعه شرکت کردند.
از بین افراد شرکت کننده در مطالعه، ۲۲ درصد دارای تحصیلات لیسانس و بالاتر و ۲۰ درصد بی سواد بودند. همین طور شغل ۵۸ درصد از افراد کشاورزی و دامداری، ۱۳ درصد کارمند و ۲۷ درصد شغل آزاد بود.
همچنین جهت بررسی عوامل موثر بر قاچاق در روستاهای مرزی شهرستان سراوان، فاکتورهای اقتصادی، اجتماعی، امنیتی و زیست محیطی این روستاها مورد بررسی قرار گرفت.
برای بررسی وضعیت اقتصادی عواملی چون میزان سرمایه گذاری های دارای ثبات و سرمایه گذاری های سازمان های خصوصی در این منطقه، درآمد روستاییان از واردات مرزی، میزان توجه دولت به مناطق مرزی، میزان کارهای کشاورزی و صنعتی در منطقه و... ارزیابی شد.
همچنین مولفه های اجتماعی مثل میزان ماندگاری جمعیت در مناطق مرزی، عدم مهاجرت به استان های دیگر، میزان افراد تحصیل کرده در منطقه، میزان فضای آموزشی، مشارکت افراد در امور سیاسی، میزان تاثیر آداب و رسوم کشور هم جوار (پاکستان) بر افراد و... بررسی گردید.
در مولفه های امنیتی نیز مواردی مثل امنیت مناطق، حضور نیروهای دولتی مثل نیروی انتظامی، عدم تردد غیر قانونی اتباع کشورهای مجاور، درگیری های مسلحانه و... مورد بررسی قرار گرفت. همین طور مولفه های زیست محیطی مثل کیفیت جمع آوری زباله، عدم ورود بیماری گیاهی و جانوری بوسیله مرز و... ارزیابی شد.
یافته های این مطالعه نشان داد که ساختارهای توسعه اقتصادی، اجتماعی، امنیتی و زیست محیطی نواحی روستایی شهرستان مرزی سراوان، وضعیت بسیار نامناسبی دارند.
همچنین نتایج این بررسی حاکی از این است که شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را بر قاچاق کالا در روستاهای مرزی این منطقه دارد و شاخص امنیتی و شاخص اجتماعی در رتبه های دوم و سوم قرار دارند. در این بررسی عنوان شد که متغیر زیست محیطی؛ کم ترین تاثیر را در قاچاق کالا در این منطقه داشته است.
در انجام این مطالعه حجت اله شهرفی؛ استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری و یاسمن درازدهی؛ کارشناسی ارشد برنامه ریزی آمایش سرزمین دانشگاه شهید باهنر کرمان، به همران علی شکور؛ استاد گروه جغرافیای انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، مشارکت داشتند.
یافته های این مطالعه به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «تحلیلی بر قاچاق کالا و عوامل موثر بر آن در روستاهای شهرستان مرزی سراوان» در فصل نامه علمی برنامه ریزی منطقه ای، انتشار یافته است.
منبع: مطب نما
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب