موانع مشارکت دانش آموزان در المپیادهای علمی
مطب نما: پژوهشگران کشور در یک مطالعه پژوهشی جدید، دلیلهای مشارکت یا عدم مشارکت دانش آموزان در المپیادهای علمی دانش آموزی کشور را مورد بررسی قرار داده و عوامل تسهیل یا ممانعت کننده در این خصوص را شرح داده اند.
به گزارش مطب نما به نقل از ایسنا، در کشور ما همه ساله در امتداد ارتقاء علمی نوجوانان و آشنایی آنان با علوم روز دنیا، رقابتی تحت عنوان المپیاد علمی در رشته های مختلف انجام می شود. از اهداف برگزاری این آزمون، ارتقای سطح علمی کشور و انتخاب تیمی جهت شرکت در المپیادهای علمی بین المللی است. اما با وجود اهمیت این رقابت، عده اندکی در این رقابت علمی مشارکت کرده و اکثریت دانش آموزان حتی در مدارس خاصی چون سمپاد، تمایل چندانی به شرکت در رقابت علمی یاد شده ندارند.
بنا بر گفته های صاحبنظران، بیشتر دانش آموزان، توازنی بین این رقابت علمی و رقابت دیگری چون کنکور سراسری ندیده و عمده تمرکز خودرا به کنکور اختصاص می دهند. همین طور اغلب راه یافتگان به مراحل نهایی اینگونه رقابت ها، دانش آموزان مناطق خاصی بوده و توزیع درستی باتوجه به پراکندگی دانش آموزان در سراسر کشور دراین زمینه به چشم نمی خورد. باتوجه به این واقعیت، پژوهشگران در تلاش هستند تا پاسخی به این پرسش بدهند که چرا باوجود اهمیت و ارزش ماهوی المپیاد علمی در مقیاس ملی/فراملی، جمع کثیری از دانش آموزان مستعد حتی در مدارس خاص رغبت چندانی به حضور در این رقابت معتبر علمی ندارند.
در همین راستا، تحقیقی توسط پژوهشگران دانشگاه محقق اردبیلی و اداره کل آموزش وپرورش استان اردبیل انجام شده است که در آن عؤامل مؤثر بر مشارکت دانش آموزان در المپیادهای علمی بررسی شده اند.
در این پژوهش، ۳۸۴ نفر از دانش آموزان دختر و پسر کلاس یازدهم و دوازدهم سه استان مختلف شامل یزد، مازندران و اردبیل مشارکت داشته و بوسیله پرسشنامه، اطلاعات مورد نیاز پژوهشگران را فراهم آورده اند.
برمبنای نتایج حاصل از این پژوهش، در مشارکت یا عدم مشارکت دانش آموزان در المپیاد علمی، عوامل مختلفی در سطوح خرد و میانی تأثیر دارند. عواملی که از کیفیت عاملان کنش شروع شده و حمایت های خانواده و مدرسه را نیز در سطح نهادی در بر می گیرند.
بگفته رسول عباسی تقی دیزج، استادیار و پژوهشگر گروه تاریخ و جامعه شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه محقق اردبیلی و دیگر همکارش در این تحقیق، «نتایج بررسی های ما نشان داد که متغیرهای کیفیت آموزشی مدرسه، پایگاه اقتصادی و اجتماعی والدین، جو المپیادی مدرسه، نظام ارزش گذاری دانش آموز، توانایی و قابلیت وی و همین طور تشویق والدین، از عوامل مؤثر در مشارکت یا عدم مشارکت در المپیادهای علمی هستند».
آنها افزوده اند: «نتایج ما مبین آنست که ارتباطات متقابل و پیچیده ای بین مؤلفه ها در رابطه با تبیین تمایل به مشارکت در آزمون المپیاد علمی برقرار است. گفتن اینکه ساختار و کارکرد یک نظام آموزشی در این ارتباط کمتر تعیین کننده است، ضرورتاً به این معنا نیست که افراد برای انتخاب خودشان آزادترند».
طبق یافته های این تحقیق، طبیعت ساختارهای نهادی بر قابلیت و توانایی افراد برای مشارکت تأثیر گذاشته و شرایط مناسبی را برای مشارکت و غلبه بر موانع نهادی و فردی فراهم می کنند. بر طبق این دیدگاه، موانع تمایلی می توانند از موانع ساختاری نظیر عوامل موقعیتی و نهادی تأثیر پذیرفته و یا حتی بر آن تأثیرگذار باشند.
عباسی تقی دیزج و همکارش اظهار کرده اند: «سیاست های عمومی در این میان می توانند برای رقیق کردن و تقلیل موانع ساختاری و فردی مشارکت تأثیر بگذارند. آنها همین طور می توانند بر دیدگاه و عقلانیت ذهنی فردی (تمایلی) تأثیرگذار باشند».
این نتایج بصورت یک مقاله علمی پژوهشی در فصل نامه «مطالعات اندازه گیری و ارزشیابی آموزشی» متعلق به سازمان سنجش آموزش کشور انتشار یافته اند.
منبع: مطب نما
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب