مدیر سابق سازمان فضایی اروپا مطرح كرد:
کاربرد ماهواره ها از مباحث اقتصادی تا زیست محیطی
به گزارش مطب نما، اصفهان یکی از کاربرد ماهواره ها در مباحث زیست محیطی و اقتصادی می باشد. اگر یک زمین کشاورزی درحال فاسد شدن و آفت زدن باشد، میتوان از راه داده های ماهواره ای به این امر پی برد و پیش آنکه محصولات صدمه ببینند و کشاورز متضرر شود به او اخطار داد.
هفتاد و سومین جلسه باشگاه فیزیک اصفهان شامگاه سه شنبه، ۱۵ اسفندماه، در تالار میرزاخانی «شهر علم» اصفهان برگزار گردید. در این جلسه علمی و تخصصی نجوم، سیاوش ایران پور، مدیر اجرایی سابق پروژه ماهواره های ثقل سنجی سازمان فضایی اروپا، به ذکر نکاتی در مورد ماهواره ها و زمین پرداخت و محور صحبت خویش را «فیزیک، ماهواره و زمین» قرار داد.
این پژوهشگر و متخصص فضا، بیان نمود: روشهای فنی فضایی که امروز به سراغشان می روم، به طور عمده بحث مهندسی فضا و فیزیک است و پیوندی نزدیک با این دو دارد. زمین که امروز یکی از سه محور اساسی بحث قرار دارد، باید به اصلی ترین خصوصیت آن، یعنی داشتن زیست یا حیات، دقت کرد.
وی سپس افزود: با روشهای فنی فضایی میتوان از روی خود زمین میزان اتمسفر این سیاره را محاسبه کرد. هوابردها که بر روی هواپیما یا پهباد و دیگر وسایل این چنینی نصب می شوند، یکی از روشهای فنی مهم برای دیدن زمین است. فضاپیما هم چاره مهم دیگری است که زمین و اتمسفرش با آن مشاهده پذیر می شود.
این فیزیکدان به تکنیک سنجش از دور اشاره و اظهار نمود: در سنجش از دور ما می توانیم دو تکنیک میدانی یا الکترومغناطیسی به کار ببریم. تکنیک دوم، یعنی الکترومغناطیسی خصوصیت مهمی دارد که برخورداری از طیف های متنوع با خصایص مختلف است. این طیف های رنگ به رنگ به منظور دریافت اطلاعات متعدد از زمین بسیار کاربردی اند.
او سپس خاطرنشان کرد که در موقع نظر به زمین با استفاده از روشهای فنی فضایی میتوان از اصطلاح «پنجره» بهره برد و افزود: موقع نگاه کردن به زمین پنجره هایی داریم. از برخی پنجره ها یا روش های نظر کردن و سنجنده ها با مانعی چون اتمسفر روبه رو می شویم، اما گاهی هم موانع مختلف، مانند اتمسفر یا جو زمین، مانع دید ما نمی شوند. در واقع، این مورد به همان روشهای فنی فضایی و مسیر انتخابی ما بستگی دارد.
این پژوهشگر تصریح کرد: برای دیدن زمین با روشهای فنی فضایی مساله ای به نام «آشکارسازهای الکترومغناطیسی» داریم که در دسته های مختلفی مانند، مولکولی، مولکولی- اتمی، اتمی و... میتوان آنها را قرار داد. از مبحث آنتن ها هم نباید غفلت کرد. از آنتن ها میتوان به صورت تک آنتن یا مجموعه ای از آنتن ها بهره گرفت.
این محقق فیزیک و فضا در تکمیل مبحث آنتن ها تشریح کرد: آنتن های رادیویی بزرگ به دلیل قدرت تفکیک کمی که دارند، از اهمیت ویژه برخوردار می باشند. کمی قدرت تفکیک برای هر آنتنی یک خصوصیت مهم و پرارزش به شمار می آید. در کنار اهمیت قدرت تفکیک در آنتن باید به تک آنتن ها هم نگاه کرد. تک آنتن ها کارآمدی کافی و دقیقی ندارند.
او در توضیح این مساله که در مقابل تک آنتن ها کدام یک از آنتن ها سودمندتر است، تصریح کرد: در واقع، به جای استفاده از تک آنتن می توانیم از آرایه های رادیویی یا تداخل سنجی بهره ببریم، یعنی مجموعه ای از آنتن ها را در کنار هم قرار بدهیم و به مثابه یک آنتن غول پیکر از آنها استفاده نماییم.
این فیزیک دان به پروژه‌ی VLBL Array هم اشاره و توصیف کرد: در این پروژه که درحال تکمیل است، تلاش می شود یک تداخل سنجی رادیویی با طول پایه بسیار زیاد که به اندازه قطر زمین باشد، ساخته و استفاده گردد. در این پروژه که در نتیجه آن میتوان از آنتن ها برای دیدن اختروش ها استفاده کرد، کشورهای گوناگونی نقش دارند.
کاربرد ماهواره ها؛ از مباحث اقتصادی تا زیست محیطی
ایران پور به ماهواره ها هم نظر و چنین تبیین کرد: ماهواره ها را از یک جنبه میتوان به دو دسته‌ی منفعل و فعال تقسیم کرد. ماهواره های فعال، برخلاف نوع منفعل آنها، صرفا به امواج خورشیدی وابسته نیستند و قادرند از خودشان موج تولید کنند. ماهواره ها را از جنبه های مختلف دیگری میتوان بررسی و درباره‌ی هرکدام در چندین جلسه صحبت کرد. برای نمونه، زاویه‌ی دید یک ماهواره، این که به صورت ۹۰ درجه یا قائم به زمین نگاه کند، یا این که در نگاهش به زمین، متمایل قرار گرفته باشد، مطلبی موردتوجه است.
این مهندس فضا در رابطه با تصاویر ماهواره ای هم تاکید کرد: عکس ها و تصاویری که از زمین و از راه ماهواره ها به دست می آیند، هیچگاه به صورت خام و ابتدایی نمی توان از آنها استفاده نمود. برای کاربردی کردن این تصاویر لزوم بسیار دارد که آنها را پردازش نماییم. با این ویرایش و پردازش است که می توانیم داده های کافی و درستی به دست آوریم.
مدیر اجرایی سابق پروژه ماهواره ها در سازمان فضایی اروپا به اهمیت کاربردی این ابزار مهم در دنیای امروز نگاه کرد و خاطرنشان کرد: بحث کاربرد ماهواره ها بسیار وسیع و پر اهمیت است. برای مثال، ماهواره ها می توانند در اقتصاد به کمک ما بیایند. اگر یک زمین کشاورزی درحال فاسد شدن باشد و بخواهد آفت بزند، میتوان از راه داده های ماهواره ای به آن پی برد و به کشاورز قبل از آنکه محصولاتش صدمه ببیند و ضرر کند، اخطار داد.
او همینطور اظهار نمود: فرونشست و خشکسالی هم با عکس ها و داده های متعدد ماهواره ای قابل پیشبینی است و روند آنرا میتوان تحلیل کرد.
به گزارش مطب نما به نقل از ایسنا، این بحث ماهواره ها و بیشتر مطالبی که امروز مرور کردیم، غالباً در حوزه‌ی فیزیک نو قرار نمی گیرند. در ارتباط با «فیزیک، ماهواره و زمین» میتوان به فیزیک نوین مانند کوانتوم هم نظر کرد که تاثیر عمیقی بر دگرگونی ماهواره ها خواهد داشت.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب