استفاده از صابون آنتی باكتریال ممنوع
به گزارش مطب نما در حالیكه اغلب افراد بر این باورند كه صابون های آنتی باكتریال اثر بهتری در پاكسازی دست ها دارد، سازمان غذا و داروی آمریكا استفاده از 19 ماده آنتی باكتریال را در صابون ها ممنوع اعلام نموده است.
به گزارش روز دوشنبه گروه اخبار علمی ایرنا، شستن دست ها با صابون یك روش موثر برای كاهش خطر مبتلا شدن به انواع عفونت ها و حفظ سلامتی است. معمولا تصور می گردد صابون های حاوی مواد آنتی باكتریال اثر بهتری در پاكسازی دست ها دارند و در نتیجه بهتر از صابون های معمولی هستند. اما سازمان غذا و داروی آمریكا دیدگاه متفاوتی دارد. در واقع این سازمان در سال 2016 میلادی استفاده از 19 ماده آنتی باكتریال را در صابون ها ممنوع اعلام نمود. در این گزارش به بررسی علت این ممنوعیت می پردازیم.
***مكانیسم عملكرد صابون چیست؟
از شیمی دوره دبیرستان به یاد داریم كه دو نوع مولكول وجود دارد. مولكول های قطبی مانند قند كه در آب حل می شوند و مولكول های غیرقطبی مانند روغن كه در آب حل نمی شوند. اما مولكول های صابون، آمفی پاتیك هستند، بدین مفهوم كه هم خواص مولكول های قطبی و هم خواص مولكول های غیرقطبی را دارند و به همین علت به سادگی شسته می شوند.
در خصوص باكتری ها و میكروب ها، صابون دارای دو اثر شیمیایی و رفتاری است. ماهیت آمفی پاتیك مولكول های صابون باعث سست شدن اتصال باكتری و میكروب با پوست می گردد تا ساده تر شسته شوند. از طرفی برای پاك شدن صابون از روی دست باید شست و شو در زمان طولانی تری صورت گیرد. بنابر این صابون عادی لزوما باكتری ها و ویروس ها را نمی كشد.
صابون های آنتی باكتریال علاوه بر تركیبات صابون های عادی، دارای تركیبات اضافی هستند كه مانع تولید مثل باكتری های باقی مانده روی پوست می شوند. این تركیبات عموما اثری بر ویروس ها ندارند و تنها باكتری ها را تحت تاثیر قرار می دهند. متداول ترین نوع از این تركیبات كه در صابون ها مورد استفاده قرار می گیرد تری كلوسان است.
***تری كلوسان، خوب، بد، ناشناخته
تری كلوسان توسط یك شركت سوییسی در سال 1964 میلادی ساخته شد و تا سال 1970 بعنوان یك پماد جراحی به كار گرفته شد. حدود سه چهارم از صابون های مایع موجود در بازار حاوی تریكلوسان بعنوان ماده فعال می باشند.
با وجود این تحقیقات روی مولكول ها و جانوران نشان داده است كه این ماده كاركرد هورمون ها و سایر فرآیندهای بیولوژیكی را تحت تاثیر قرار می دهد. همینطور این ماده اثر نامطلوبی روی جلبك ها و اكوسیستم های آبی طبیعی دارد. البته تا كنون ارتباط مستقیمی بین این ماده و صدمه به سلامت انسان گزارش نشده است.
علاوه بر این نگرانی هایی در مورد افزایش ریسك تولید باكتری های مقاوم در مقابل داروها در اثر استفاده از این ماده شیمیایی وجود دارد.
***موضع سازمان غذا و داروی آمریكا
مهمترین وظیفه سازمان غذا و داروی آمریكا حفاظت از سلامت عمومی جامعه است و یكی از طریق های انجام این وظیفه اطمینان از این است كه تركیبات مورد استفاده در محصولات مختلف « عموما بعنوان ماده ای ایمن و موثر شناخته می شوند.»
با وجود این كه مستنداتی در مورد خطرزا بودن تری كلوسان و سایر تركیبات آنتی باكتری برای سلامت عمومی در دست نیست، موثر بودن این مواد در صابون ها هم به اثبات نرسیده است. سازمان غذا و دارو با عنایت به این مورد در سال 2013 میلادی مقرراتی را وضع كرد كه بر مبنای آن تولیدكنندگان موظف شدند ظرف یك سال مداركی را دال بر تاثیرگذاری بهتر صابون های آنتی باكتریال ارائه نمایند. اما تا كنون هیچ سند قابل قبولی در این رابطه عرضه نشده است.
بنابر این با استفاده از صابون های آنتی باكتریال نه تنها مزیت خاصی نصیب مصرف كننده نمی گردد، بلكه مقادیر بیشتری از تركیبات شیمیایی وارد محیط زیست می گردد. به همین علت سازمان غذا و داروی آمریكا استفاده از تری كلوسان و 18 ماده آنتی باكتریان دیگر را در صابون ها ممنوع اعلام نمود.
با وجود این هنوز هم كاربردهای مفید دیگری برای تری كلوسان وجود دارد كه توسط سازمان غذا و دارو ممنوعیتی در مورد آنها وضع نشده است. بعنوان نمونه می توان به پیشگیری از تشكیل پلاك دندان اشاره نمود كه باعث اسفاده وسیع از این ماده شیمیایی در تولید خمیردندان شده است.
شست و شوی دست با آب و صابون باعث كاهش 82 درصدی باكتری های موجود در پوست دست می گردد و در تحقیقات زیادی به آثار مفید شست و شو با صابون عادی برای سلامتی توجه شده است. بنابر این با وجود ممنوعیت استفاده از تركیبات آنتی باكتریال در صابون ها، شست و شو با استفاده از صابون های عادی همچنان یك اقدام بسیار مفید برای حفظ سلامتی به حساب می آید و باید بعنوان یكی از اقدامات روزانه مهم مورد توجه قرار گیرد.
علمی (6)**9259**1440
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب