مبارزه علیه كارخانجات تولید مقالات جعلی و علم ساختگی- ۶،
افرادی به چاپ مقاله ایراد می گیرند كه از نوشتن مقاله عاجزند
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس بیان کرد: اگر کسی در فضای دانشگاهی مشغول به کار است و به نگارش مقاله معترض، باید برود شغل دیگری پیدا کند. در همه ی کشورها، معیار تز دکترای خوب و ارتقا، چاپ مقاله در مجلات معتبر است. به نظرم اغلب، این ایراد را افرادی مطرح می کنند که از نوشتن مقاله عاجزند. من با سختگیری برای چاپ مقاله بسیار موافقم.
دکتر سپهر قاضی نوری در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به گزارش نیچر درباب تقلب های سازمان یافته در تحقیقات برخی کشورها همچون چین، ایران و روسیه اظهار داشت: در گزارش نیچر هیچ استنادی وجود نداشت، یعنی در مورد چین مفصلا توضیح داده بود که چه اتفاقی در حال رخ دادن است اما درباره ایران فقط گفته شده بود که مواردی دیده شده است. این موارد تخلف پژوهشی از کشورهای دیگر نیز دیده شده است این که دقیقاً به ایران و روسیه اشاره می شود، نمی تواند خارج از معادلات سیاسی باشد.
وی ادامه داد: هیچ وقت ندیدیم که اعلام گردد نرخ رشد عجیب عربستان در تولید مقالات علمی ابهام برانگیز است. در صورتیکه روش عربستان این است که با پرداخت مبالغی به استادان دانشگاه آمریکایی از آنها می خواهد بعنوان آدرس دوم یکی از دانشگاه های عربستان را بنویسند. این روش هم می تواند مورد اعتراض نشریات بین المللی قرار بگیرد اما ندیدیم که تا حالا به این روند عربستان اعتراض کنند!
مواجهه با تبعیض علمی مقابل ایرانیان
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس بیان کرد: اگر ما درصد ناچیزی مقاله ی ضعیف و تقلبی از ایران داریم از طرف دیگر درصد قابل توجهی هم با تبعیض مقابل ایرانیان روبرو می باشیم. قبلا به تبعیض مقابل ایرانیان در محافل علمی اعتقاد نداشتم اما در دو سه سال قبل می بینیم که پروسه چاپ مقاله در نشریات علمی بسیار دشوار شده است.
قاضی نوری با تاکید بر این که در خیلی از کشورهای دنیا تکاپو برای چاپ مقاله وجود دارد، اظهار داشت: در کشور چین ارقامی که بعنوان جایزه به پژوهشگران برای چاپ مقالات در نشریات معتبر بین المللی داده می شود بسیار بالا و در حد چند صد میلیون تومان است. در ژاپن نیز برخی روسای دپارتمان ها و آزمایشگاه ها فشار زیادی به دانشجویان وارد می کنند تا اسامی شان در مقالات چاپ شود.
استاد دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به اینکه فردی که می خواهد ارتقای علمی بیابد باید مقاله بنویسد، اشاره کرد: مدام گفته می شود که دانشگاه باید حل مسئله کند. استادانی که الان مقاله نمی نویسند و معتقدند نوشتن مقاله خوب نیست، کدام مسائل را حل کردند؟ اگر استادی در دانشگاه حل مسئله کند، به ازای آن پول دریافت می کند. نمی تواند به ازای حل مسئله ارتقای شغلی پیدا کند. اگر کسی به دنبال ارتقای دانشگاهی است باید مقاله بنویسد.
قاضی نوری در پاسخ به پرسشی درباره ی مقابله با تقلب های علمی در ایران اظهار داشت: سازوکارهای پیش گیری از تقلب و مقابله با آن در کشور ما چندان دقیق نیست و گاهی کوتاهی کاری در این خصوص رخ می دهد. در یک دانشگاه تحصیلات تکمیلی، شاهد این هستم که دانشجویی به استناد یک مقاله، وارد دوره ی دکترای بدون آزمون دانشگاه شده است. بعدتر توسط وزارت علوم مشخص شده که مقاله اش تقلبی بوده اما در اخراج این دانشجو تردید می شود برای اینکه بعضی اساتید متخلف، از این دانشجوی متخلف حمایت می کنند! اگر هزینه ی تقلب را افزایش ندهیم همه به تقلب روی می آورند. در همین مورد یا موارد مشابه با عضو هیئت علمی نیز باید برخورد جدی صورت بگیرد برای اینکه عضو هیئت علمی که حقوق دریافت می کند مسئول این است که نگذارد چنین تخلف هایی رخ بدهد.
ارتقاهایی که با تقلب می آیند و برخوردی که نمی شود
وی افزود: حدود ۱۵ سال پیش مجله ای در science direct به نام applied mathematics and computation وجود داشت که چندین نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه های ایران به این مجله مقالات گوناگون داده بودند و بواسطه ی مقالات، استاد تمام و بعضاً استاد نمونه ی کشوری شده بودند. هنگامی که تقلب های رخ داده شده در این ژورنال مشخص شد استادانی که به آن مقاله بودند تنزل رتبه پیدا نکردند و هنوز به سبب چاپ مقالات جعلی در این نشریه حقوق استاد تمامی دریافت می کنند. بطور قطع باید با افرادی که با تخلفات این چنینی، آبروی کشور و دانشگاه را می برند برخورد جدی کرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به اینکه «ما از یک سو می خواهیم کشور از لحاظ علمی رشد کند، از طرف دیگر مدام گفته می شود که چاپ مقالات در نشریات خارجی بد است»، اضافه کرد: رشد علمی را با چاپ مقالات در مجلات خارجی در نظر می گیریم نه با مقالات داخلی. عاملی که موجب افزایش تعداد مقالات ایران شد، الزامی شدن چاپ مقاله برای تز دکترا و چاپ مقاله برای ارتقا بود. اگر این قوانین لغو شوند، باردیگر جایگاه ایران از پانزدهم دنیا به رتبه شصت یا هفتاد سقوط می کند. اگر یک دفعه هیئت علمی متخلف را تنزل رتبه دهیم یا دانشجوی متخلف را اخراج نماییم، هزینه تقلب را افزایش می دهیم اما در ایران وزیر علوم متقلب هم داشتیم و کسی ایشان را مواخذه نکرد! زمانی رشد علمی ما به شکلی بود که پیش بینی شده بود در سال ۲۰۲۰ رتبه چهارم دنیا را کسب خواهیم کرد. این پیش بینی به وقوع نپیوسته است و رتبه پانزدهم را داریم اما اگر تعداد مقالات ما از سالی پنجاه هزارتا به سالی پنج هزار کم شود، افت بزرگی برای دانشگاه های کشور شمرده می شود.
قاضی نوری در آخر و در پاسخ به پرسشی درباره ی اهمیت تعداد مقالات در مشخص کردن جایگاه علمی کشورها و تفاوت آن با رتبه بندی دانشگاه ها اظهار داشت: در مورد رتبه بندی دانشگاه ها فاکتورهای دیگری نیز مطرح است که در سطح ملی اندازه گیری نمی شوند. نمی گویم مقاله همه چیز است. مقاله فقط یک شاخص اندازه گیری است. اگر تعداد مقاله را برای سنجش رشد علمی افراد کنار بگذاریم چه شاخص جایگزینی داریم؟ داوری مقالات در نشریات بین المللی به افرادی خارج از سیستم دانشگاه های ایران سپرده شده است. نشریات داخلی ممکنست زیر فشار و پیگیری خطایی کنند اما استانداردهای رسیدگی و داوری در مجلات معتبر خارجی به شکلی است که امکان وقوع تخلف را خیلی کم می کند. همانطور که در ورزش برای کسب مقام جهانی خودرا در معرض داوری داوران بین المللی قرار می دهیم، در عرصه علم نیز باید اینطور به عرصه جهانی بیاییم و به قواعد بازی تن بدهیم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب