ضرورت توجه به یک تفاله با ارزش!
پژوهشگران ایرانی در یک تحقیق جدید و جالب توجه، بر تفاله های حاصل از گلاب گیری گل محمدی توجهی ویژه کرده و نشان داده اند که اسانس این تفاله، دارای قابلیت های بسیاری است که تا قبل از این مغفول مانده بودند.
به گزارش مطب نما به نقل از ایسنا، گل محمدی با نام علمی «رزا داماسنا» گیاهی از خانواده گل سرخیان است که در مناطق مختلف ایران و جهان برای تولید اسانس و گلاب و غنچه کشت می شود و به نوعی، گل ملی ایران بشمار می رود. این گل زیبا و دل انگیز در بیشتر نقاط ایران دیده می شود، ولی بمنظور تهیه گلاب در مقیاس بزرگ و در باغ های وسیعی از کاشان، کرمان، تبریز و استان فارس کشت می شود. در سالهای اخیر در استان کرمان به طور متوسط بیش از ۳۰۰۰ تن گل محمدی، بطور سالیانه به مراکز گلاب گیری حمل شده است که بعد از طی مراحل مختلف این فرآیند، چیزی حدود ۵/۱ تا ۲ برابر این میزان، ضایعات برجای گذاشته است. وزن بیشتر ضایعات نسبت به وزن اولیه، به سبب افزوده شدن آب است.
به گفته پژوهشگران، آنچه بعد از اختتام پروسه گلاب گیری بصورت تفاله باقی می ماند، بلااستفاده بوده و به طور معمول در محیط اطراف دفع می شود. این در حالیست که خشک کردن و اسانس گیری از این تفاله می تواند موجب افزایش ارزش افزوده آن و جلوگیری از آلودگی های زیست محیطی گردد. در این جهت پژوهش های بسیار کمی در ارتباط با استفاده مجدد و ترکیب شیمیایی تفاله گل محمدی پس از گلاب گیری انجام شده است. ولی نتایج آنها نشان داده اند که عصاره متانولی این پسماندها دارای مقادیر قابل توجه ترکیبات فنولی و فلاوونوئیدی هستند. پس برای کار روی این تفاله ها و به دست آوردن ترکیبات طبیعی مناسب، امکان زیادی وجود دارد.
در این خصوص، پژوهشگرانی از دانشگاه شهید باهنر کرمان و دانشگاه جیرفت، مطالعه ای را انجام داده اند که در آن ترکیبات آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی اسانس تفاله حاصل از گلاب گیری مورد بررسی واقع شده اند.
در این پژوهش جالب با بهره گیری از روش های استاندارد آزمایشگاهی، ترکیبات فنولی، فعالیت ضد رادیکالی یا اصطلاحاً آنتی اکسیدانی، فعالیت ضدباکتریایی ضد دو باکتری بسیار مهم استافیلوکوکوس اورئوس و باسیلوس سوبتیلیس و همین طور فعالیت ضد کپکی ضد قارچ های آسپرژیلوس فلاووس و آسپرژیلوس پارازیتیکوس اسانس تفاله حاصل از گلاب گیری گل محمدی مورد بررسی قرار گرفته اند.
نتایج این پژوهش نشان می دهند که اسانس تفاله حاصل از گلاب گیری گل محمدی به عنوان یک فراورده جانبی و ضایعات صنعتی، دارای فعالیت آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی خصوصاً ضدکپکی مناسبی است و می تواند در فرمولاسیون های غذایی و درمان های دارویی به عنوان یک فرآورده سودمند مورد استفاده قرار گیرد.
دراین باره، سپیده خراسانی، پژوهشگر گروه علوم و مهندسی صنایع غذایی دانشگاه شهید باهنر کرمان و پژوهشکده فناوری تولیدات گیاهی این دانشگاه به همراه دیگر همکارش در این تحقیق اعلام نموده اند: «نتایج ما نشان داد میزان ترکیبات فنولی کل اسانس تفاله حاصل از گلاب گیری قابل توجه است. همین طور با افزایش غلظت این اسانس، درصد حذف رادیکال های آزاد افزایش می یابد و خاصیت آنتی اکسیدانی قابل توجهی ایجاد می کند».
به گفته آنها، «در بررسی تأثیر اسانس بر خاصیت های میکروبی مشخص شد که اسانس یاد شده بر باکتری های استافیلوکوکوس اورئوس و باسیلوس سوبتیلیس اثر مهاری مناسبی دارد، بااینکه هنوز در مقایسه با دو آنتی بیوتیک معروف و قدرتمند استرپتومایسین و پنی سیلین کمتر است».
در این مطالعه همین طور مشاهده شد که اسانس تفاله حاصل از گلاب گیری گل محمدی دارای اثر مهاری خوبی در مقابل کپک آسپرژیلوس فلاووس است، اثری که با آنتی بیوتیک نیستاتین، برابری کرده و از آنتی بیوتیک فلوکونازول نیز بسیار بهتر عمل می کند. چنین تأثیری ضد کپک آسپرژیلوس پارازیتیکوس نیز دیده شد».
این یافته های جالب که بر اهمیت به کارگیری باردیگر تفاله های دورریز صنایع گلاب گیری و استفاده از ظرفیت بالای آنها در تولید ترکیبات آنتی اکسیدان و ضد میکروب اشاره دارند، در فصل نامه «علوم غذایی و تغذیه» انتشار یافته اند. این نشریه متعلق به دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب