مروری بر نتایج یك پژوهش؛
نیروی انتظامی چگونه باید رفتار تماشاگران فوتبال را مدیریت كند؟
به گزارش مطب نما نتایج یك پژوهش نشان داد كه نیاز است فرماندهان و مدیران انتظامی در مورد عوامل موثر بر رفتار تماشاگران فوتبال اطلاعات كافی داشته باشند تا بتوانند اقدامات و فرآیندهای مدیریتی خویش را بر اساس آن تنظیم كنند.
به گزارش مطب نما به نقل از ایسنا، در سال های اخیر رفتارهای ناهنجار در استادیوم های فوتبال افزایش یافته است. نیروی انتظامی در تأمین نظم و امنیت مسابقات و رویدادهای ورزشی نقش کلیدی دارد. پژوهشگران مدیریت ورزشی دانشگاه صنعتی شاهرود و روان شناسی دانشگاه تهران در مطالعه ای عوامل اثرگذار بر رفتار تماشاگران فوتبال را برای مدیریت رفتار آنها، مورد بررسی قرار دادند.
در این پژوهش برای گردآوری اطلاعات از دو روش مصاحبه نیمه ساختار یافته و مصاحبه به روش گروه کانونی استفاده شد. جامعه مشارکت کنندگان شامل خبرگان، متخصصان و صاحب نظران در رابطه با برگزاری رویدادهای ورزشی بخصوص مسؤلان برقراری نظم و امنیت در ورزشگاه ها (از قبیل مسؤلان امنیتی-انتظامی وزارت کشور، حراست فدراسیون فوتبال، سازمان لیگ فوتبال، فرماندهان انتظامی و یگان ویژه استان های دارای تیم لیگ های برتری) و همینطور اساتید متخصص علمی و دانشگاهی در رابطه با مدیریت رفتار تماشاگران و رفتارهای جمعی شامل اساتید مدیریت ورزشی، جامعه شناسی اجتماعی، روان شناسی اجتماعی و اساتید دانشگاه علوم انتظامی امین بودند.
پژوهشگران با ۲۲ نفر مصاحبه انفرادی انجام دادند و یک جلسه مصاحبه گروهی هفت نفره هم برگزار گردید. مصاحبه ها ضبط شدند و سپس فایل صوتی آنها تبدیل به نوشتار شد. بعد از هر مصاحبه، داده های کلیدی به دست آمده دسته بندی شدند و مصاحبه های بعدی بر مبنای آن داده ها اجرا شد. از پنج نفر از متخصصان مشارکت کننده در پژوهش خواسته شد گزارش نهایی و مضامین به دست آمده را بازنگری کرده و نظر خویش را در ارتباط با آنها ابراز کنند. در نهایت از چهار نفر از خبرگانی که در مطالعه شرکت نداشتند، درخواست شد تا یافته های پژوهش را مورد بازنگری قرار دهند.
میانگین سنی افراد مشارکت کننده در پژوهش حدود ۴۹ سال بود و حدود ۲۴ سال سابقه کاری در رابطه با مبحث تحقیق داشتند. از ۲۹ شرکت کننده در پژوهش ۱۹ نفر مدرک دکتری، ۹ نفر کارشناسی ارشد و یک نفر مدرک کارشناسی داشتند. تنها یک زن در بین شرکت کنندگان پژوهش وجود داشت و مابقی مرد بودند. هشت نفر در رشته های فرماندهی و انتظامی، هشت نفر جامعه شناسی، چهار نفر روان شناسی اجتماعی، شش نفر مدیریت ورزشی و سه نفر در رشته های دیگر تحصیل کرده بودند.
با طبقه بندی داده های به دست آمده از مصاحبه ها مشخص شد که مجموعه ای از عوامل در ایجاد رفتار مثبت و بهنجار تماشاگران فوتبار نقش دارند. برای بهبود رفتار تماشاگران و شکل گیری رفتار مثبت هواداران توسط نیروی انتظامی تنها یک عامل موثر نیست؛ بلکه رفتار بهنجار تماشاگران حاصل توجه و اقدام متناسب نیروی انتظامی به عوامل وضعیتی، عوامل قانونی، عوامل زیرساختی، عوامل رفتاری-عملکردی و عوامل فرهنگی- اجتماعی است.
عوامل مدیریتی
به گفته متخصصان شرکت کننده در این پژوهش چنانچه مدیران با تخصص و تعهد در سازمان های در رابطه با فوتبال و باشگاه ها به کار گرفته شوند و از با ثبات بودن مدیریت خود اطمینان داشته باشند و بدانند تحت تأثیر اتفاقاتی مثل شکست و کسب نتیجه، در کوتاه مدت عوض نمی شوند، با اطمینان خاطر بیشتری برنامه ریزی های بلندمدت خواهند داشت.
توجه مدیران به انجام فعالیتهای فرهنگی در قبال هواداران باشگاه، به موازات فعالیتهای ورزشی می تواند تاثیرات مطلوبی در جهت بروز رفتارهای بهنجار تماشاگران داشته باشد و در نتیجه مدیریت انتظامی هم در جهت برقراری نظم و امنیت رویدادهای ورزشی با چالش های کمتری روبرو خواهد بود.
همچنین یکی از چالش های کنونی پیش روی نیروی انتظامی در مدیریت رفتار تماشاگران، مدیریت ضعیف فضای مجازی در باشگاه ها است.
عوامل وضعیتی
در ورزش فوتبال بیشتر از سایر رشته های ورزشی حوادث ناگوار همچون رفتارهای خشن و پرخاش جویی بین هواداران تیم ها مشاهده می شود. با حرفه ای شدن ورزش فوتبال و پخش مسابقات مهم از صدا و سیما، نتایج مسابقات و رده بندی تیم ها در جدول امتیازات بخصوص در هفته های پایانی لیگ، اهمیت و حساسیت بیشتری پیدا می کند. چنانچه مسؤلان برگزاری مسابقات و نیروی انتظامی شرایط و وضعیت را به خوبی پیشبینی نکرده باشند و تمهیدات لازم را متناسب با وضعیت در نظر نگرفته باشند، حضور تعداد زیاد تماشاگر در ورزشگاه ها امکان دارد بروز احساسات، هیجانات و واکنش های نابهنجار مثل شعار، پرتاب اشیا، فحاشی، جنجال، آشوب، تخریب استادیوم و یا صدمه به دیگران را به دنبال داشته باشد.
همچنین لازم است مسؤلان نیروی انتظامی سابقه بازی های گذشته دو تیم را هم بررسی نمایند و چنانچه بازی های گذشته همراه با درگیری و خشونت باشد، اقدامات پیشگیرانه باید مد نظر قرار گیرد.
عوامل قانونی
با وجود تدابیر کیفری گسترده برای مقابله با خشونت و اوباشی گری تماشاگران فوتبال، هنوز هم حوادث تلخ و ناگوار اتفاق می افتد. این مساله نشان داده است که سیاست های کیفری در مقابله با خشونت و اوباشی گری از تمام ظرفیت و توان خود استفاده نکرده است. به علت خصوصیت های تماشاگران فوتبال به خصوص سن پایین آنها، دست قانون گذار در استفاده از تنبیهات مختلف بسته است. به همین خاطر حقوق کیفری برای برخورد مناسب با رفتارهای خشونت آمیز تماشاگران، تاثیرگذاری لازم را ندارد و قوانین حقوقی و آئین نامه های انضباطی فدراسیون فوتبال به ابزار بدون استفاده ای برای کنترل ناهنجاری اجتماعی تماشاگران تبدیل گشته است. لازم است با انجام مطالعات و تحقیقات در این حوزه، سیاست های کیفری متناسب با الگوهای بومی کشور تدوین شود تا از کارآمدی لازم برخوردار باشند.
عوامل زیرساختی
محدودیت ها بخصوص در زمینه زیرساخت های بهداشتی و رفاهی ورزشگاه، طراحی محیطی ورزشگاه، سرویسهای ایاب و ذهاب و پارکینگ بعنوان محرک هایی برای بروز رفتارهای تهاجمی هستند. هواداری که امکان استفاده از سرویس بهداشتی مناسب، تغذیه مناسب و نمازخانه مناسب زا ندارد، نمی تواند در موارد مختلف بر فشارهای موجود غلبه کند و شاید ناچار به پرخاش گری و بی احترامی به داور، کادر حریف و حتی بازیکنان تیم خودی شود. ازاین رو ایجاد امکانات رفاهی سبب کاهش استرس و فشار ناشی از مسائل موجود در سالن خواهد شد.
استفاده از سیستم های دوربین های مداربسته، ویدئو چک ها، دستگاه های تشخیص عبور توپ از خط دروازه و... می تواند رفتار تماشاگران را تحت تأثیر قرار دهد. به صورت مثال استفاده از دوربین های مداربسته تا حدودی رفتار هواداران را کنترل خواهد نمود. چون که افراد خاطی به آسانی شناسایی می شوند و این ترس از شناسایی شدن باعث می شود که رفتار شایسته ای از خود نشان دهند.
عوامل رفتاری- عملکردی
از نظر شرکت کنندگان در این مطالعه، قضاوت اشتباه داوران به خصوص در مسابقات حساس مهم ترین عامل در بر هم خوردن نظم ورزشگاه است. این مورد بر رفتار تماشاگران و بروز پرخاش گری و اغتشاش ورزشی اثر مستقیم دارد. عملکرد تیم ها، رفتار مربیان و ورزشکاران هم از عوامل ایجاد رفتارهای نابهنجار تماشاگران است. هنگامی که ورزشکاران، مربیان و داوران رفتار پرخاش جویانه و خشونت آمیز نشان می دهند، تماشاگر هم به تقلی و الگوگیری می پردازد.
همچنین رسانه ها و مطبوعات تأثیر بسیاری بر ذهنیت هواداران دارند و می توانند نقشی دوگانه در بروز پرخاش گری تماشاگران داشته باشند. از یک سو تیترهای جنجالی می تواند سبب تحریک تماشاگران شود و از طرفی می تواند ابزار مناسبی برای فرهنگ سازی باشد.
عوامل فرهنگی – اجتماعی
بین خصوصیت های فردی و جمعیت شناختی و خصوصیت های فرهنگی و اجتماعی تماشاگران با نحوه رفتار آنها ارتباط وجود دارد. سن، تعداد، وضعیت تاهل و... بعنوان خصوصیت های جمعیت شناختی و خصوصیت های فرهنگی، فضای سیاسی حاکم، قانون مداری و سطح آگاهی و دانش جامعه بر نوع رفتار تماشاگران اثرگذار است.
به گفته پژوهشگران این مطالعه: «با توجه به این که در کشور ایران در استان های مختلف، قومیت ها و فرهنگ های مختلفی وجود دارد و سطح قانون مداری و وضعیت استقبال آنها برای تماشای مسابقات تیم های مختلف در شرایط و وضعیت های مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی متفاوت می باشد، نیروی انتظامی به منظور هر چه بهتر مدیریت کردن رفتار تماشاگران لازم است برآورد دقیقی از این گونه خصوصیت های تماشاگران و جامعه داشته باشد و متناسب با این برآوردها اقدامات لازم را انجام دهد».
نتایج این پژوهش به صورت مقاله علمی پژوهشی در فصل نامه "پژوهش های مدیریت انتظامی" انتشار یافته است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب